ә́йтмичә киткәнсең — ушла́, не предупреди́в
беркемгә ә́йтмичә — никого́ не предупреди́в, никому́ не сказа́в ни сло́ва
исемнәрен ә́йтмичә — не называ́я имён
Татарско-русский словарь, 56000 слов, 7400 фразеологических выражений. - Институт языка, литературы и искусства им. Г. Ибрагимова. 2007.
боргалау — 1. Нәр. б. төрле якка әйләндерү, хәрәкәтләндерү 2. БОРГАЛАП – рәв. Бормалап, бормалы итеп. күч. Сүзне турыдан туры әйтмичә, читләтеп, киная белән сөйләү тур … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ишарә — 1. Гадәттә кул, баш, йөз хәрәкәте белән теләкне, әмерне, ризалыкны яки кисәтүне белдерә торган билге; Ым 2. күч. Ачыктан ачык, турыдан туры әйтмичә, читләтеп сиздерү; Киная 3. иск. Билге, тамга калынлык ишарәсе. ИШАРӘ БАРМАК – Баш һәм урта… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
очлыктыру — диал. 1. Этеп, атып, еракка җибәрү, очыру 2. күч. Юкка чыгару, нәр. б. әйтмичә генә икенче урынга яшерү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
сүзсез — (СҮЗСЕЗЛЕК) – 1. Сөйләшмәүче, сүзгә катнашмаучы 2. Күп сөйләргә гадәтләнмәгән, аз сүзле. Күндәм, карусыз 3. Сөйләмичә генә уйнала башкарыла торган (спектакльдәге күренешләр һәм артист роле тур.) 4. Сүзләре тексты булмаган, көй рәв. генә җырлана… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
һичсүзсез — ҺИЧБЕР СҮЗСЕЗ – Каршылыксыз, каршы әйтмичә … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чәлдерү — 1. Урлау 2. диал. Әйтмичә генә кая да булса юл тоту, юнәлү, китү туры идарәгә чәлдергән … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
шуу — 1. Шома булу сәбәпле тоткарланмау, тиз үтү, чыгу. Тоткарлыксыз, шома гына һәм бик тиз хәрәкәт итү тур. 2. Чана белән таудан төшү яки боз, кар өстендә тимераякта, чаңгыда йөрү 3. Шуышу 4. күч. гади. Әйтмичә, шыпырт кына китү, качып китү, таю, шылу … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ядәч — Кошларда дуга сыман бөгелгән күкрәк сөяге. ЯДӘЧ АЕРУ (АЕРЫШУ) – Отыш уены; Ике кеше ядәчне аера да, шуннан соң исемдә сүзен әйтмичә бер береннән бер әйбер дә алмыйлар; берсе әйбер алганда ул сүзне әйтергә онытса, әйбер биргән кеше ядәч дип әйтә… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
